Echte Zuid-Afrikaan #3: De Townshipbewoner

Eunice Myataza. Een gepensioneerde vrouw, geboren en getogen in Kayamandi: een township op een half uur rijden afstand van Kaapstad. Afgelopen week heb ik haar weer opgezocht samen met een aantal vrienden van me. In het begin wat terughoudend, maar als je haar eenmaal leert kennen verteld ze je het ene verhaal na het andere. En vertellen dat kan ze! Dat heb ik ook deze keer weer mogen ervaren... 

Kayamandi, dat "thuis best" in Xhosa betekent, is een van de oudste townships in Zuid-Afrika. In 1941 werd het officieel aangewezen als een locatie waar zwarte mensen gescheiden van de blanke bevolking moest leven. De oprichter van het township is de Nederlandse Heer Blok. Zijn vroegere open haard is nu nog terug te zien in het huidige politiebureau. Waarom Meneer Blok naar Kayamandi verhuisde? Waarschijnlijk ontvluchtte hij de oorlog in Nederland. 

Onder het Apartheidsregiem mochten de mensen in de townships niets veranderen aan hun huizen. De blanke regering wilde controleren hoe de townships eruit zagen. Na de afschaffing van de Apartheid echter waren er wat huizenbouw betreft geen restricties meer. Dit leidde er toe dat Kayamandi uitgebreid werd met vele shacks (oftewel: krotten) en daarmee ook inwoners. 

Eunice heeft die veranderingen allemaal stap voor stap meegemaakt en hebben ook haar leven beïnvloed. Zo greep ze de kans om verder te gaan studeren met beide handen aan. Een zwaardere, maar de meest belangrijkste kans in haar leven zoals ze verteld, was de scheiding met haar man. Drie jaar na de afschaffing van de Apartheid heeft Eunice besloten voor zichzelf te kiezen. Ze heeft de jaren daarna al haar geld opgespaard om in Kayamandi haar eigen huis van steen te kunnen bouwen. Daar heeft ze ons afgelopen week tijdens een kop thee haar verhalen verteld.

Naast haar wonen mensen in een shack. Ze vertelde ons dat ze iedere nacht gemiddeld 4x wakker wordt van de herrie die ze maken. Met opzet zegt ze, want ze benijden haar om haar huis. Vorige week woensdag was de maat vol en is Eunice naar de politie gestapt. De nachtelijke geluiden zijn niet de enige rede. Al jaren heeft ze last ze en vorige week was het zelfs zo ver dat de scheldwoorden haar om de oren vlogen. Op het einde gaf ze ons daarover een wijze raad mee naar huis:

"If you hit a man with a stick, he will come back. If you hit a man with the law, he won't come back".

De rijdende rechter zou dus ook hier in Zuid-Afrika zijn programma kunnen maken...